عطیه عوفیابوالحسن عطیّة بن سعد عوفی (م ۱۱۱ق)، محدث، مفسّر، فقیه و از شیعیان کوفه و اصحاب امام علی و امام باقر (علیهما‌السّلام) بود. ۱ - معرفی اجمالیابوالحسن عطیّة بن سعد بن جناده عوفی بکالی کوفی قیسی، در کوفه به دنیا آمد و از تیره هَمدان بود. امیرمومنان علی (علیه‌السّلام) او را عطیة الله (هدیه خدا) نامید. او از اصحاب امام علی و امام باقر (علیهما‌السّلام) بود و از افرادی چون ابن عباس، عبدالله بن عمر و ابوسعید خدری روایت نقل کرده است. عطیه فردی محدث، مفسّر، فقیه و از شیعیان کوفه به شمار می‌رفت. او قرآن را سه مرتبه به‌گونه تفسیر به ابن عباس عرضه داشت و هفتاد مرتبه نیز قرآن را نزد او قرائت کرد. کلبی گفته او را در زمینه تفسیر قرآن، حجت می‌دانست. ابان بن تغلب، حسن بن عطیه کوفی و اعمش از جمله شاگردان وی به حساب می‌آیند. عطیه به همراه جابر اولین زائران امام حسین (علیه‌السّلام) بودند. وی در قیام عبدالرحمان بن اشعث علیه حجاج حضور داشت و پس از شکست این قیام به سرزمین فارس گریخت و در پی این واقعه به دستور حجاج و به دلیل خودداری از لعن علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) چهارصد ضربه تازیانه خورد و سر و محاسنش نیز تراشیده شد، سپس به خراسان رفت و در دوران عمر بن هبیره به عراق بازگشت و تا آخر عمر در کوفه به سر برد. از او تفسیری در پنج جزء بر جای مانده که طبری در تفسیر خود بسیار از آن نقل کرده است. عطیه در سال ۱۱۱ق در کوفه درگذشت. برخی نیز زمان فوتش را سال ۱۲۶ق آورده‌اند. [۲۲]
سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ق۱، ص۷۳.
[۲۶]
قاضی طباطبایی، محمدعلی، تحقیق درباره اولین اربعین سیدالشهداء، ص۲۷۶.
[۲۷]
امین، سید حسن، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۱، ص۱۲۲.
۲ - پانویس۳ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۱۸، برگرفته از مقاله «عطیه عوفی». رده‌های این صفحه : اصحاب امام باقر | اصحاب امام علی | راویان قرن 1 (قمری) | راویان قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 1 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | فقیهان شیعه قرن 1 (قمری) | فقیهان شیعه قرن 2 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 1 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 2 (قمری) | مفسران شیعه قرن 2 (قمری)
|